Tewerkstelling via digitale platformen zoals Uber (Eats) en Deliveroo gaat nog altijd gepaard met ondermaatse arbeidsomstandigheden. Zo blijkt uit een nieuwe studie van het Centrum voor Sociologisch Onderzoek van de KU Leuven. Van de zes onderzochte platformen kreeg enkel Takeway.com een – ruime – voldoende.

Net als in 2022 evalueerden sociologen van de Leuvense universiteit, in samenwerking met de universiteit van Oxford, de arbeidsomstandigheden van platformwerkers in ons land. Ze baseerden zich daarbij op vijf principes van eerlijk werk: eerlijk loon, eerlijke voorwaarden, eerlijke contracten, eerlijk bestuur en eerlijke vertegenwoordiging. Elk principe werd beoordeeld met een score tussen nul en twee punten, wat resulteerde in een totaalscore op tien.

Op Takeaway.com na oogstte geen enkel van de onderzochte platformen de helft of meer van de te verdienen punten. Ring Twice, een platform dat iedereen die iets wil bijverdienen in contact brengt met potentiële afnemers, kreeg slechts drie punten, Uber één punt, en de drie andere onderzochte platformen, Deliveroo, Helpper en Uber Eats, behaalden zelfs geen enkel punt.

Dat platformen wel degelijk ook eerlijk werk kunnen faciliteren, illustreert de score van acht op tien die Takeaway.com liet optekenen. De maaltijdbezorger kon als enig platform aantonen dat het zijn werknemers het minimumloon garandeert en hen beschermt tegen bepaalde risico’s.

“Een correcte bepaling van de arbeidssituatie van platformwerkers verdient prioriteit, zoals ook de Europese raad in een nieuwe richtlijn heeft aangegeven”, concludeert professor Valeria Pulignano, die het onderzoek coördineerde. “We roepen de beleidsmakers op om te evalueren welke invloed de zogenaamde peer-to-peer-status in de deeleconomie heeft op de arbeidsomstandigheden. Ook zijn er verdere maatregelen nodig om de gezondheid, veiligheid en sociale rechten van platformwerkers te verzekeren.”//

Het nieuwe tariefplan dat de NMBS onlangs presenteerde, is voor senioren een flinke stap achteruit. Dat zegt de anders-actievenwerking voor gepensioneerde leden van ACV-Transcom. “De nieuwe structuur is niet alleen complexer, maar zorgt er in veel gevallen ook voor dat reizen met de trein duurder wordt.”

Dat het seniorenbiljet verdwijnt, raakte al eerder bekend. Nu is ook duidelijk wat de NMBS als alternatief aanbiedt: een basiskorting van 40 procent. “Zo wordt reizen tijdens de piekuren goedkoper dan met het huidige seniorentarief”, geeft het bestuur van de anders-actievenwerking toe. Omdat het seniorentarief dan niet geldt. “Maar de meeste senioren nemen de trein vooral buiten de spitsuren en voor reizen over een langere afstand.

Met een speciale kortingkaart die je kunt kopen voor 4 euro per maand of 32 euro per jaar heb je in de daluren recht op een extra korting van 40 procent, wat een globale korting van 64 procent oplevert. Dezelfde kaart kan ook worden gebruikt om een ticket te kopen aan 5,5 euro voor een enkele rit of 11 euro voor een heen- en terugreis. “Te ingewikkeld”, oordeelt de gepensioneerdenwerking van ACV-Transcom.

“De NMBS beweert met de nieuwe tarieven altijd een goedkoper ticket aan te bieden dan het huidige seniorenbiljet, maar dat klopt niet. Neem een reis van Antwerpen naar Oostende en terug. Nu kost die nog 8,5 euro. Straks zullen ook 65-plussers daar 15 euro voor moeten betalen: vier euro voor de extra kortingkaart en het maximumtarief van 11 euro. Dat is een stijging met maar liefst 75 procent. Hoezo goedkoper?”

De gepensioneerdenwerking van ACV-Transcom deed al eerder, samen met andere ouderenorganisaties, het voorstel om een seniorenabonnement in te voeren dat op alle openbaar vervoer in België kan worden gebruikt. Een suggestie die in het federaal regeerakkoord werd opgenomen. “Het is alleen jammer dat de NMBS die mogelijkheid niet meteen in het nieuwe tariefplan heeft geïntegreerd. Een gemiste kans.”//